Yıllardır uzmanların ve ebeveynlerin en çok kafa yordukları konuların başında gelen “Çocuklara ne zaman çizgi film izletmeye başlanmalı ve hangi tür çizgi filmler, ne kadar süre ile izlettirilmeli?” sorusunu hep birlikte irdeleyelim istedik.
Öncelikle pek çok uzman 1 yaşından önce, ileriki yaşlarda odaklanma problemi yaşamaması adına kesinlikle televizyon izlettirilmemesi konusunda hemfikir. Diğer yaş gruplarında ise, hangi tür çizgi filmin ne kadar süre izlenmesi konusu çocuğun yaşına göre farklılık gösteriyor.
Örneğin 2,5 – 3 yaşlarında bir çocuk gördüğünü taklit etme eğilimindedir. Ayına uygun olarak, renkler, şekiller ve hayvanlar ile ilgili çizgi filmleri 1 saati geçmemek kaydı ile izlenebileceği görüşü savunulmaktadır. 4 – 6 yaş grubu, yani okul öncesi denilen dönem ise, sorgulayıcı dönemdir. Çocuk ne izlediğinin bilincindedir ve izlediği şey ile ilgili ebeveynlerini ya da kendi kendilerini sorgulayabilirler. Bu nedenle kesinlikle dövüş, silah içerikli, ya da abartıya, güzellik ve estetik takıntısına özendiren çizgi filmlerden kaçınılması gerekir. 4 – 6 yaş arası çocukların ise, günlük televizyon izleme süresi 2 saati geçmemelidir.
Günümüzde özellikle anneler ev işi ve yemek yaparken ya da çocuğuna yemek yedirirken çizgi film ya da reklam izlettirme yöntemlerine başvuruyorlar. Çocuk televizyona odaklandığı için rahat rahat işlerini yapabilen ya da hazırladıkları yemekleri sorunsuzca yediren anneler için kötü haber ise, çocuklarının bu durumda kısa vadede olumsuz etkileneceği konusudur.
3 yaşından küçük çocukların beyin gelişimleri tam olarak tamamlanmadığından, izlediği görüntülerin etkileri daha çok nörolojik hasar olarak gözlemleniyor. Bunlardan bazıları dikkat dağınıklığı, hiperaktivite, konuşmada gecikme, disleksi (öğrenme güçlüğü) ve hatta otizmdir.
Peki anne ve babalar televizyona çok düşkün olan çocukları için neler yapabilir?
Çocuklar görsel ve renkli olan herşeye bayılırlar. Özellikle yaşlarına uygun eğitici kitaplar bu konuda çok elverişlidir. Erken yaşlardan itibaren çocuklara ellerinde kavrayabilecekleri ergonomide dizayn edilmiş, yumuşak malzemelerden imal edilmiş kitaplar verebilirsiniz. Bu tür kitaplara artık pek çok kitap mağazası, çocuk mağazaları ve hatta büyük alışveriş merkezlerinin çocuk reyonlarında rastlayabilirsiniz. Renkleri, şekilleri, hayvanları kitaplar yolu ile öğrenmeleri çocuklarınız için hem ileride kitap sevgisinin ve kitapların değerini bilmenin ilk adımı niteliğinde olacak, hem de televizyondan uzak tutmanın eğitici ve öğretici bir yoluna başvurmuş olacaksınız.