DBT aşısı difteri, boğmaca ve tetanoz aşısı üçlü kombine bir aşıdır. Çocukluk ve erişkin yaş grubu için önemli bir aşıdır. Erişkin döneminde DT olarak yapılır.
DTaP aşısı neden yapılmalıdır?
Tetanoz Aşısı
Tetanoz ağır ve ağrılı kas spazmları, kasılmalar ve felce neden olabilen bakteriyel bir enfeksiyondur.
Hastalık insandan insana bulaşmaz. Toprakta yaşayan bakterinin deriden bir çatlak yoluyla, ya da hijyenik olmayan şartlarda doğum nedeni ile vücuda girer. İnsanlar diğer şekillerde, delinme, yarılma ve diğer yarlanmalardan da bakteriyi alabilir.
Tetanoz aşısı 1940 ‘lı yıllarda kullanıma girdi. Ve bu dönemden sonra da tetanoz olgularında belirgin azalma görülmüştür.
Difteri, tetanoz ve boğmaca hastalıklarına karşı çocuğunuzu korur.
Difteri Aşısı
Bu bakteriyel enfeksiyon ateş, halsizlik, ve boğaz ağrısına neden olur. Bademcikler ve ağız içinde kalın, gri renkli lezyonlar görülür. Zor nefes alma , yutmada zorluk, beslenme bozukluğu hatta bazen dokuların büyümesine bağlı olarak nefes alma zorlaşır. Gelişen enfeksiyon tedavi edilmezse bakteriler tarafından üretilen toksinlere bağlı olarak kalp yetmezliği , felç gelişebilir.
Ölüm 5 yaşın altındaki kişilerde vakaların yüzde 20’ye varan oranda görülür
Difteri aşısı 1920′ lerde geliştirilmiştir. Ölümcül bir hastalık olan difteri, aşılama sayesinde günümüzde neredeyse hiç görülmemektedir.
Boğmaca Aşısı
Boğmaca çok bulaşıcı bir bakteriyel enfeksiyondur. Aşıyla önlenebilen hastalıklardandır. Boğmaca da çocukta en sık şikayet öksürük nöbetleridir. Nöbetler özellikle geceleri olur. Ateş yoktur ve ya hafiftir. Peş peşe öksürük boğulur gibi nefes alamayacak hale gelebilir.
Boğmaca dünyanın diğer bölgelerinde çocuklar arasında ciddi bir sağlık problemi olmaya devam etmektedir ve boğmaca vakası 1980’lerden beri ABD’de tırmanışa geçmiştir.. Son yıllarda, önemli salgınları olmuştur.
Otar ve ark. (1) derlemesinde sunulan bilgilere göre; ABD’de Cortese ve ark. (2) 1993-2004 yılları arasında ulusal verileri değerlendirmiş olup, hastaneye yatan boğmaca olgularının %84’ünün 1 ayın altında olduğu, %95’ine solunum cihazına bağlanması gerektiği ve çoğunun öldüğü bildirilmiştir. İki ay altındaki bebeklerde hastaneye yatış %82,zatürre i %25, nöbet %4, ensefalopati %1 ve ölüm %1 oranlarında görülmektedir (3). En fazla mortalitenin görüldüğü yaş grubu henüz aşılanmamış bebeklerdir. Fransa’da yapılan bir çalışmada bakteriyel enfeksiyon kaynaklı 100 ölümün %13’ünün boğmaca enfeksiyonuna bağlı olduğu ve çoğunun 2 ayın altında olduğu bildirilmiştir (4). CDC 2013 verilerine göre ABD’de 24231 boğmaca olgusu olduğu ve ölümlerin en çok 3 ay altı bebeklerde görüldüğü bildirilmiştir (5). Ülkemizde de bebeklerde boğmacanın oldukça ciddi seyrederek yoğun bakımda yatışlara neden olduğunu gösteren yayınlar vardır (6,7).
Boğmaca vakalar son yirmi yılda sürekli bir artış göstermektedir. Boğmaca hastalığı aşılama ile yaklaşık % 80 civarında azalmıştır. Her üç ila beş yılda bir salgınlar yapabilmektedir. 4-6 yaşlarında yapılan son aşıyı takip eden 10 yıl içinde aşının etkinliğinde ortaya çıkan azalmanın bu artıştaki en önemli etken olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle çocuklara 11 – 12 yaşında tekrar Td aşısı yapılması önerilmektedir. Erişkinlere de her on yılda bir Td aşısının yapılması önerilmektedir.
Difteri- Boğmaca – Tetanoz DBT Aşısının takvimi nasıldır ?
Kaç doz aşı yapılmalıdır?
- Doğum ve 6 yaş arasında beş doz DTaP
- yaşları 11 ve 12 arasında Tdap tek doz güçlendirici aşı
- Td güçlendiriciler her 10 yılda bir erişkinlere yapılmalıdır
DBT Aşısı ne zaman yapılmalıdır ?
- 2 ay
- 4 ay
- 6 ay
- 18. ay
- 4 ila 6 yaşında
- Bir Tdap 11 veya 12 yaşında ateş
- Her 10 yılda bir Td ile erişkinler aşılanmaya devam etmelidir
Kimler DTaP aşısı olmamalıdır ?
- 6 haftalıktan küçük bebekler
- DTaP aşısı sonrası ciddi alerjik reaksiyon öyküsü olan çocuk
- Aşı sonrası 7 gün içinde ortaya çıkan ve herhangi bir nedenle açıklanamayan şiddetli beyin ve ya sinir sistemi sorunu çıkan çocuk
- Ateşin ilk 48 saat içinde sürekli yüksek ateş olması ya da aşıdan sonra ilk 3 gün içinde konvülziyon, durdurulamayan ağlama nöbeti, şok gibi durumlarda kesin yaptırılmaz denmemekle beraber, doktorunuzla konuyu paylaşmanız önem arz eder.
Difteri Boğmaca Tetanoz Aşısı Muhtemel Yan Etkiler Nelerdir ?
Bu karma aşıda çoğu potansiyel yan etkiler boğmaca aşısına bağlıdır. Difteri ve tetanoz aşısı oldukça basit bir aşıdır ve bilinen ciddi bir yan etkisi yoktur.
Enjeksiyon bölgesinde ve hafif ateş, kızarıklık, şişlik ve ağrı. rgunluk ve (daha nadiren) kusma da görülebilir.
Şiddetli alerjik reaksiyonlar görülebilir.
Şiddetli alerjik reaksiyonlar hakkında daha ayrıntılı bilgiyi Aşı Sonrası Yan Etki Olup Olmadığını Nasıl Anlarım ? sayfasını inceleyebilirsiniz.
Çocuğunuzun aşı takvimini belirlemek için çocuklarasaglik aşı takvimini inceleyebilirsiniz.
Referanslar
- Gülçin Otar, Ayşe Kılıç, İsmail Yıldız, Muhammet Ali Varkal , Esra Devecioğlu,Boğmaca Enfeksiyonunun Tanı ve Tedavisi; Çocuk Dergisi 2014; 14(3):100-107
- Cortese MM, Baughman AL, Zhang R, et al. Pertussis hospitalizations among infants in the United States, 1993 to 2004. Pediatrics 2008;121:484-92.
- Long SS, Edwards KM. Bordetella pertussis (pertussis) and other species, “Long SS, Pickering LK, Prober CG (eds). Principles and Practice of Pediatric Infectious Diseases, 4rd ed.” kitabında s.865-73, Churchill Livingstone, Elsevier, Philadelphia (2012).
- Floret D. Pediatric deaths due to community-acquired bacterial infection. Survey of French pediatric intensive care units. Arch Pediatr 2001;8(suppl 4):705-11. http://dx.doi.org/10.1016/S0929-693X(01)80185-8 10.
- http://www.cdc.gov/pertussis/outbreaks/trends.html
- Kayiran SM, Gürakan B. Neonatal Boğmaca: Vaka Sunumu. Çocuk Dergisi 2010;10(4):207-10. 12. T.C. Sağlık Bakanlığı. Hedef ve Stratejiler. Sağlık 21, 2001,
- Sağlık Bakanlığı, Ankara