Dil bağı, normalde insan anne karnında iken olan dili ağız tabanında tutunduğu yer olarak bilinir. Ve zamanla dil ağız tabanından ayırlır.
Dilin, doğum öncesi ve sonrası olmak üzere, tüm yaşamımız boyunca yutma, emme, tat alma, çiğnemede dişlere yardımcı olma, ağız içini temizleme, konuşmada harflerin söylenmesi ve ağız içine alınan havanın ısıtılması gibi görevleri vardır.
Dil Bağı Nedir?
Anne karnında geçirilen dönemin erken safhalarında dil, ağız tabanına yapışmış haldedir ve henüz ayrılmamıştır. Sonraki dönemlerde dil ağız tabanından serbestleşir ve ayrılmaya başlar. Bu ayrılma döneminde, ağız tabanına tutunma yerinde oluşan bozukluk sonucu dil tam ayrılamaz veya çok kalın bir bağ halini alıp, dilin hareketlerini engeller. Bu duruma “Dil Bağı/ Hipertrofik Frenulum Linguale/ Kısa Frenulum/ Ankiloglossi denir.
Bebeklerde Dil Bağı Nasıl Anlaşılır?
Dil altı bağı, dilin hareketleri kısıtlar ve dil görevlerini tam olarak yapamaz. Genellikle hastaların karşımıza çıkış şekli, bebeklerde dilin meme başını iyi kavrayamamasından (Şekil1b), emmenin yeterince iyi olmaması, daha yapışık dil bağında ise yeterli beslenememe ve kilo kaybı şeklindedir. Yine tükürüğün yetersiz yutulmasına bağlı ağızdan sürekli salya akması, emerken çok terleme ve annenin meme başında iyileşmeyen yaralar dil bağının belirtileri olabilir. Ağlama esnasında çoğu zaman dil bağı fark edilebilir.
Şekil 1a – Dilin normal pozisyonu -Etkili emme Şekil 1b-Dil bağında emme
Dil altı bağı, konuşmaya başlamış çocuklarda ise konuşma bozuklukları ile karşımıza çıkar. Dil altı bağı konuşmada gecikme veya konuşamamaya neden olmaz. Çocuklar kelimeleri ağızlarında yuvarlayarak konuşurlar ve özellikle “ “d, l, r, s, t, z” harflerini zor söylerler.
Bunlar dışında dilin temizleme görevi yeterli yapılamadığından ağız hijyeninde bozulma, kötü ağız kokusu, diş çürükleri olabilir. Yine dil şeklinde bozulma, dilin ucunun çatallı şekilde ikiye ayrılması olabilir. Tüm bunlar bir araya geldiğinde ise çocuklarda sosyalleşme problemleri ve psikolojik problemler olabilir.
Dil Bağı Tedavisi Nasıl Yapılır ? Dil Bağı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Dil laltı bağına tanı konulur konulamaz müdahale edilir. Dil altı bağı tedavi işlemini çocuk cerrahları yaparlar. Dil bağında “Konuşmaya başlasın, problem olursa müdahale yapılır” yaklaşımı artık günümüze terk edilmiştir.
Dil altı bağına yapılan müdahale küçük çocuklarda çoğu zaman ameliyathaneye ihtiyaç duyulmadan kolayca yapılmaktadır. İşlem sonrası hafif bir kanama görülmesi normaldir ve kısa zaman içinde bu kanama duracaktır. İşlemden hemen sonra bebek beslenebilir.
Ancak çocuk büyüdükçe bu bağ güçlenir ve daha sert, kalın bir yapı halini alır. İşlem sonrası kanama kontrolü zorlaşır. Ayrıca çocuklar işlem sırasında psikolojik olarak da etkilenir. Bu yüzden bebeklik döneminden sonra işlemin ameliyathanede ve anestezi altında yapılması gerekir. Çoğu zaman da dikiş gerekir.
Ayrıca konuşma başladıktan sonra yapılan müdahalelerde sadece operasyon, konuşmanın düzeltilmesine yeterli olmaz; çünkü dil harfleri yanlış şekliyle çıkarmaya alışmıştır. Bunun düzeltilmesi için dil altı bağı ameliyatı sonrası hastaya konuşma terapisi de gereklidir. Bu yüzden dil altı bağına müdahalede gecikilmemelidir.
Dil altı altı bağı operasyonu küçük bebeklerde poliklinik koşullarında 1-2 dakika kadar, daha büyük çocuklarda ise ameliyathanede 10-15 dakika kadar sürer. İşlemden sonra dilin altında görülen beyazlaşma iltihaplanma değildir. İşlem yapılan bölge ıslak olduğundan, bu bölgede oluşması gereken yara iyileşmesi kabuk şeklinde değil, aftlarda olduğu gibi beyaz gözükür.
Mayo Clinic bilgi sayfasına da bakabilirsiniz: mayoclinic