Yenidoğan kakası ve idrarı ilk günlerin takibinde en dikkat ettiğimiz konulardandır. Neredeyse emmeye başladı mı sorusundan sonra kaka çiş yaptı mı ? diye de sorarız.
Bebeğiniz doğdu. Artık her şey onun etrafında gelişiyor. Yenidoğan kakası dahil her şey biraz tuhaf gelebilir. Ancak her şeye alışacak ve kısa sürede adapte olacaksınız. Yeni doğan bebek kaka sayısı ne olmalı, idrar sayısı ne olmalı gibi bir çok soru aklınıza gelebilir.
Yeni doğan bebek bakımı
öğrenilmesi gerek bir çok konu ile kafanızı karıştırabilir. En ufak bir soru işaretinde doktorunuz ile görüşmelisiniz. Yenidoğan döneminde anne sütü ile beslenmenin doğru yapılması, bebeğin sarılık olma durumunda yapılması gerekenler gibi bir çok konu ile karşılaşıyorsunuz. Bebeğinizin ilk haftalarında karşılaşacaklarınız ile ilgili olarak BEBEĞİNİZİN İLK BİR HAFTASI yazımızı da okumanızı tavsiye ederiz.
Yenidoğan Bebekte İdrar Miktarı
Bebeğiniz doğum sonrası ilk 24 saat içinde idrar yapması gereklidir. İlk günkü idrar bebeğin doğum sonrası beslenmesine bağlıdır. Bebek çok erken , hatta doğum esnasında bile idrar yapabilirken, bazen biraz gecikme olabilir. İlk 24 saatte bir defa bile idrar yapması önemlidir. İlk 24 saati geçen idrar yapmama hallerinde doktorunuz bu durum ile ilgilenecektir.
İdrar yapma sıklığı, İlk 1 – 2 . gün sonrası ise yine en önemli faktör beslenmedir. Beslenmesi iyi olan, iyi anne sütü alabilen bebekler 1 -3 saatte bir idrar yapmaya eğilimlidirler. Bazen havanın ya da evin çok sıcak olması nedeni ile sıvı kaybının daha fazla olması nedeni ile iyi beslense bile bebekler daha geç idrar yapabilirler.
İdrar yapma hiç bir zaman acı vermemelidir. İdrar yaparken acıyarak yaptığını hissederseniz doktorunuz ile görüşmelisiniz. Çünkü bu durum bir enfeksiyonun belirtisi olabileceği gibi, altta yatan başka nedenlerin de bir belirtisi olabilir.
Sağlıklı bir çocuğun idrarı genelde açık renkte sarıdır. Yenidoğan bebeğiniz, bazen de 2- 3 aylık bebeklerde bile havaların sıcak olması ya da yeterince beslenemediği durumlarda idrarın çok konsantre olması nedeni ile idrar ile atılan kristaller bezlerinde görünür hale gelmeye başlar. Bu kristallerin varlığı, çoğu kez kan ile karıştırılırsa da genellikle vücut sıvı durumunun bozulmaya başladığını gösteren belirtilerdendir. İdrarda bu şekilde turuncu renk görürseniz yine doktorunuz ile durumu paylaşmalısınız.
İdrarda gerçekten kan bulunması ve ya bebek bezi üzerindeki kanlı nokta asla normal değildir. Bu durum basit bir pişiğin kanaması olabileceği gibi, ciddi sağlık problemleri ile de ilişkili olabilir. Bu nedenle bu konuyu doktorunuz ile görüşmelisiniz.
Bebeğinizin az idrar yapması beslenme probleminin bir sonucu olabilir. Sarılık, kilo kaybı gibi durumlar beslenmesi bozuk olan bebeklerde daha çok görülür. Yenidoğan sarılığı ile ilgili Yenidoğan Sarılığı yazısını okumanız, sarılık risklerini bilmeniz açısından önemli olabilir.
Bağırsak Hareketleri – Yenidoğan Bebekte Kaka Sayısı
Hayatın ilk bir kaç günü yenidoğan kakası mekonyum denilen siyah, koyu renkli bir şekilde olacak. Bebeğin ilk kakası mekonyum olarak adlandırılır. Bu kaka 2- 3 gün içinde önce yeşilimsi renge, sonra da sarı renge dönüşecektir. Doğum sonrası bebekler aynı gün kaka yapabileceği gibi, 1- 2 güne kadar da kaka yapmayabilir. Yenidoğan kakası sayısı ve miktarı bebeğin beslenmesi ile ilgilidir. Çok iyi beslenen yenidoğanlar, her emzirme sonrası kaka yapabileceği gibi , günde 1 -2 kez de yapabilir. Doğum sonrası ilk 2- 3. gün kontrollerinde bebeğin beslenme durumu bebeğin tartı alımı ile belirlenecektir.
Yenidoğan Kakası Rengi Nasıl Olur ?
Emzirilerek beslenen bebeklerin kakaları genelde açık sarı renkli, hardal sarısı gibi olurken kakanın içinde beyazımsı pütürlükler görülebilir. Bebekler ek gıdalara başlayana kadar kaka kıvamı cıvık – sulu olarak devam eder, ek gıdalardan sonra yavaş yavaş koyulaşmaya başlar. Formül mama ile beslenen bebeklerin kakaları ten rengi de olabilir, sarı renkte olabilir. Formül mama ile beslenen bebek kakası kıvamı anne sütü ile beslenen bir bebekten daha koyu olacak , ancak kabız şekilde olmayacaktır.
Çocukların barsak hareketleri , kaka renkleri zaman zaman değişebilir.
Bazen kaka rengi yeşilimsi hale gelebilir. Bu anne sütü ile beslenen bir bebekte; annenin yediği gıdalar, kullandığı ilaçlar ile ilgili olarak kaka rengi değişik olabilir. Bazen nedensiz yeşilimsi renkte kaka yapabilirler. Mesela bebeğe demir damlası verildiğinde kakası yeşil renk olabilir. Anüs bölgesinde tahriş var ise kakanın etrafında kan çizgileri görülebilir. Ancak kakasında çok miktarda kan, mukus ve ya sulu kaka yapmaya başlar ise doktorunuz ile görüşmelisiniz.
Bebeklerde ishal için en önemli tehlike; sıvı kaybından dolayı bebeğin dehidratasyona girebileceğidir. İshal olduğu dönemde beslenme çok önemlidir. Yeterince sıvı alımı olduğundan emin olunmalıdır. Bebeğin ateşini ölçmelisiniz. Doktorunuz ile bu konuyu görüşmelisiniz. Akut ishaller en sık enfeksiyon kaynaklı olduğu için dışkı tahlili yapılması gerekebilir.
Bağırsak hareketleri bebekten bebeğe değişebilir. Bazı bebekler günde bir defa kaka yapabilirken, bazıları her beslenme sonrası bile yapabilir. Bu durum gastrokolik refleksin sonucudur.
Kıvamı Normal Ama Geç Yapılan Kaka Önemli Midir?
Anne sütü alan bebekler 3 -6 haftalık dönemde çok iyi beslenmelerine, anne sütünün yeterli olmasına rağmen bazen haftada bir kaka yapabilirler. Bu durum anne sütünün sindirim siteminde çok iyi işlenip, vücuda alındığı ve çok az katı atılacak madde bıraktığı içindir. Atıklar genelde bu durumlarda idrar ile atılmaya devam eder. Bebeğin iyi kilo aldığı, yaptığında cıvık kaka yaptığı, kusma karın ağrısı gibi herhangi bir ek şikayetin olmadığı durumlarda haftada bir kaka yapmasında sakınca yoktur. Bu durumun tedavisi için ilaç kullanımı da genellikle gerekli değildir. Bu durum genellikle 4. aydan sonra normale dönecektir.
Mayo Clinic Bebek Kakası ile ilgili sayfasından ayrıntılı bilgi alabilirsiniz.
